Implementatie van het videoconsult bij Arts en Zorg

Welk beeld heb jij van een huisarts? Misschien wel het klassieke beeld van een oudere man in witte jas, de lange zit in de wachtkamer of de speelhoek waar een moeder tevergeefs haar huilende kind probeert te kalmeren? We zijn gewend om zo nu en dan langs te gaan bij de huisarts om onze klachten te bespreken. Maar tijden veranderen en ook de huisartsenzorg staat niet stil. Cathelijne Hage deelt haar opdracht en resultaten in deze case.

“Hoewel we de afgelopen periode in een crisis verkeerden, kent deze tijd ook veel bloei. In deze periode heb ik dat zelf van dichtbij meegemaakt in de huisartsenzorg. Al langere tijd werk ik via Bliss bij Arts en Zorg, een organisatie met 21 geïntegreerde eerstelijns gezondheidscentra. Zo ben ik betrokken geweest bij verschillende projecten, o.a. als Product Owner bij het team Gezond.nl, waar een nieuw portaal wordt ontwikkeld voor patiënten. In de periode daarna mocht ik een bijdrage leveren aan een digital first project, waarbij de patiënt -met gebruik van gezond.nl- zoveel mogelijk digitaal wordt geholpen.”

Urgentie

“Vanwege de Coronacrisis zijn op alle praktijken van Arts en Zorg aanpassingen doorgevoerd. Deze aanpassingen betekenen onder andere dat waar mogelijk wordt gekozen voor een telefonische afspraak of een videoconsult. Ondanks dat Arts en Zorg al langere tijd bezig is met innovaties op de praktijken, was het tot halverwege maart op veel praktijken nog niet mogelijk om een videoconsult te voeren. Toen bleek mijn ervaring bij de verschillende projecten binnen Arts en Zorg goed van pas te komen voor een geheel nieuw project: de implementatie van het videoconsult.

“De vraag kwam of ik me op deze implementatie wilde storten. Er was nog geen concreet plan, dus veel ruimte voor vrijheid, regie en creativiteit – daar houd ik van. Ik startte met het maken van goede werkinstructies, zodat elke zorgverlener met het videoconsult uit de voeten kon. Het proces voor het aanmaken van een account werd opgesteld en de praktijken werden hierover geïnformeerd. Dat was een eerste start. Maar de digitale wereld waarin we leven is niet voor iedereen een vanzelfsprekendheid, ook niet voor zorgverleners.

De huisarts, die gemiddeld 50 jaar is, is de digitale toepassingen niet altijd gewend. En juist in dit vak, waar kwaliteit van de behandeling centraal staat kan dat bij digitale veranderingen tot koudwatervrees leiden. Het is namelijk niet makkelijk om een patiënt ineens via beeld te behandelen. Dit brengt niet alleen technische obstakels met zich mee, maar ook de veronderstelling dat een dimensie mist wanneer consulten digitaal plaatsvinden. Deze twee uitdagingen stonden mij te wachten.”

Doelstelling en aanpak

“Voor de technische uitdaging was een eerste oplossing het opzetten van een helpdesk voor ondersteuning van de zorgverleners. Er werden namelijk veel vragen per mail gesteld. Zo bleek bijvoorbeeld onduidelijkheid te zijn over het gebruik van de juiste devices. Dagelijks wordt nu een telefoonlijn en mailbox bemenst met als doel om zorgverleners te ondersteunen. Uit de ervaringen van de helpdesk bleek dat het wenselijk is om een aanspreekpunt te hebben op de praktijk. Deze rol werd al snel uitgebreid tot een contactpersoon die de innovatie aanjaagt, andere zorgverleners op weg helpt en ook best practices deelt, zodat het proces geoptimaliseerd wordt.

Het doel van de implementatie was om zo snel mogelijk alle praktijken gebruik te laten maken van het videoconsult. Hierbij speelde in eerste instantie de ‘zachte landing’ op de praktijken minder een rol. Na de eerste weken verschoof de focus naar bewustwording en scholing. De zorgverlener moet namelijk zijn beroep deels op een andere manier uitoefenen: want hoe doe je lichamelijk onderzoek op afstand?

Dat vraagt aanpassingsvermogen en ook een boel creativiteit. Hiervoor organiseerden we trainingen en webinars, om zorgverleners handvatten te geven om te starten. Onderwerpen verschillen van ‘welke gegevens worden met de patiënt gedeeld’ tot ‘hoe onderzoek ik het bewegingsapparaat als fysiotherapeut?’. Daarnaast organiseerden we momenten voor intervisie, waarin we ervaringen uitwisselen en eventuele zorgen wegnemen.”

Resultaten

Er zijn nu grofweg 3000 videoconsulten gevoerd. Door de implementatie van het videoconsult worden patiënten zoveel mogelijk digitaal geholpen.